Page 3 - Turkce_Dil web edition

ÜNİTE 1
SÖZCÜK TÜRLERİ

İSMİN HÂLLERİ
İsimleri; isimlere, fiillere, edatlara bağlayan, diğer kelimelerle ilişki kurarak isimlerin cümlede görev kazanmasını
sağlayan eklere isim hâl ekleri denir. İsimlerin bu ekleri alarak yüklendikleri görevlere ismin hâlleri denir.

1. Yalın Hâl (Nominatif)
Eki yoktur. İsimlerin hiçbir hâl eki almamış hâlleridir.
❖ ev, okul, yol, çocuk, fikir, baba (sı), defter (ler), çalışkan (dır)...

2. Belirtme (Yükleme) Hâli
“-i” ekiyle yapılır. İsmin, fiildeki işten, hareketten, eylemden doğrudan etkilenme ve onunla ilgili olma hâlidir.

❖ ev-i gördüm
❖ kapı-y-ı açtım
❖ gül-ü koparmayın

“-i” hal ekini, -i tamlanan ekiyle karıştırmayın.

❖ Arkadaşımın ev-i güzeldi. (Tamlanan eki)
❖ Onun okul-u sınavla öğrenci alıyor. (Tamlanan eki)
❖ Okul-u boyadılar. (Hal eki)

3. Yönelme Hâli
“-e” ekiyle yapılır. Yüklemin yöneldiği yeri, nesneyi ya da kavramı gösterir.
❖ Haftay-a size gelelim.
❖ Yaşın-a göre ağır bir işte çalışıyordu.
❖ Ağzın-a geleni söyler.

4. Bulunma Hâli
“-de” ekiyle yapılır. Eylemin yapıldığı yeri, nesneyi ya da soyut kavramı bildirir.
❖ Ev-de oturma.
❖ Okul-da öğren.
❖ Yurt-ta kaldı.
❖ Devlet-te çalışıyor.

5. Ayrılma (Uzaklaşma, Çıkma) Hâli
“-den” ekiyle yapılır. Eklendiği kelimeyi dolaylı tümleç yapar; “çıkma, ayrılma, uzaklaşma” bildirir. İsmin ayrılma
hâli, yani dolaylı tümleç, yükleme sorulan “nereden, kimden, neden” sorularının cevabıdır.
❖ Okul-dan çıktı.
❖ Ev-den ayrıldı.
❖ Yurt-tan geliyor.
❖ Devlet-ten istedi.

www . englishexampoint .com 3