Page 30 - Turkce_Dil web edition
P. 30

TÜRKÇE
            DİL BİLGİSİ




                1. Bilinen-Duyulan Geçmiş Zaman
                Fiil kök ve gövdelerine gelerek şahit olunan, bilinen bir işin yapıldığı zamanı bildirir. Bilinen geçmiş zaman ekleri
            “-dı, -di, -du, -dü; -tı, -ti, -tu, -tü” ekleridir.
                ❖   Bana her şeyi anlattı.
                ❖   İki saat boyunca havuzda yüzdü.
                ❖   Kuzey İngilizceyi beş yaşındayken öğrendi.


                2. Bilinmeyen Geçmiş Zaman
                Fiil kök ve gövdelerine gelerek bilinmeyen, şahit olunmayan, başkasından duyulan veya bittikten sonra fark
            edilen bir zamanı anlatır. Bilinmeyen geçmiş zaman ekleri “-mış/-miş/-muş/-müş” ekleridir.
                ❖   İki gündür eve gitmemiş.
                ❖   Sizin oğlan çok büyümüş.
                ❖   Dedem her gece masallar anlatırmış.


                            Bilinmeyen geçmiş zaman ekiyle sıfat-fiil eki olan “-mış, miş” ekini karıştırmayın. Zaman eki
                            yükleme gelerek eylemin zamanını bildirirken sıfat-fiil eki sıfat yapma göreviyle kullanılır.

                                ❖   Çocuk her şeyi bilmiş. (zaman eki)
                                   Çok bilmiş insandan korkacaksın. (sıfat-fiil)
                                ❖   Bizim eşek ölmüş. (zaman eki)
                                   Ölmüş eşek kurttan korkmaz. (sıfat-fiil)



                3. Şimdiki Zaman
                Halen yapılmakta olan, devam eden bir işin olduğunu bildirmek için kullanılan zamandır. Şimdiki zaman “-yor,
            -iyor” ekleriyle yapılır.
                ❖   İçeride sohbet ediyorlar.
                ❖   Bahçede kitap okuyor.
                ❖   Karşımda oturmuş bana gülüyor.


                            Şimdiki zaman anlamı -makta, -mekte” ekiyle de sağlanır.
                                ❖   Sınıfında soru çözmekte.

                                ❖   Televizyonun sesini duymaktayım.


                            Şimdiki zaman eki her zaman şimdiki zaman anlamı vermeyebilir.

                            ➠   Geniş zaman anlamıyla kullanılabilir.
                                ❖   Her sabah spor yapıyor.
                            ➠   Gelecek zaman anlamıyla kullanılabilir.
                                ❖   Erkan yarın bize geliyor.
                            ➠   Bilinen, duyulan geçmiş zaman anlamıyla kullanılabilir.

                                ❖   Dün gece babasına kızıp evden gidiyor.

         30                                    www . englishexampoint .com
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35