Page 2 - Cografya web edition

COĞRAFYA

➠ Sıcaklığın yüksek olması, ısınan havanın genleşip ➠ Günlük sıcaklık farkları ortaya çıkar.
hafiflemesine neden olur. Ekvator’da T.A.B (Termik ➠ Mekanik (fiziksel) ufalanma meydana gelir.
Alçak Basınç) alanı oluşur.
➠ Sıcaklığın düşük olması, soğuyan havanın sıkışıp ➠ Günlük sıcaklık farkı kıyılarda meltem rüzgârlarını
oluşturur.
ağırlaşmasına neden olur. Kutuplarda T.Y.B. (Termik
Yüksek Basınç) alanları oluşur. ➠ Yerel saat farkları oluşur.
➠ Çizgisel hız (Birim zamanda alınan yol) Ekvator’ ➠ Sürekli rüzgârlar ve okyanus akıntıları yönlerinden
dan, kutuplara gidildikçe azalır. sapar ve halkalar oluşturur. (Kuzey Yarım Küre’de
➠ Gurup ve şafak süreleri, Ekvator’dan kutuplara sağa, Güney Yarım Küre’de sola sapar.)
doğru uzar. ➠ 30° enlemlerinde Dinamik Yüksek Basınç (DYB),
➠ Paralellerin boyları, Ekvator’dan kutuplara doğru 60° enlemlerinde Dinamik Alçak Basınç (DAB) Ku-
kısalır. şakları oluşur.
➠ Meridyenlerin aralarındaki mesafe Ekvator’dan
kutuplara gidildikçe daralır. DÜNYA’NIN YILLIK HAREKETİ VE
➠ Harita çizimlerinde belirli oranlarda hata yapılır. SONUÇLARI
➠ Kutup yıldızı, Güney Yarım Küre’den görülmez, Dünya, Güneş çevresinde elips şeklinde bir yol iz-
Kuzey Yarım Küre’de ise her enlemden farklı açı- leyerek, saat ibresinin tersi yönünde 365 gün 6 saatte
lar ile görülür. döner.
6 saatlik zaman dilimi, dört yılda 24 saate yani bir
güne denk gelir. Bu nedenle şubat ayı dört yılda bir kez
Birim zamanda taranan açı anla- 29 gün sürer, bu yıllara artık yıl denir.
mına gelen “Açısal Hız” Dünya’nın Yıllık hareket sırasında izlenen elips şeklindeki
her yerinde aynıdır. (Dünya eksen yola yörünge adı verilir.
çevresinde 1°’lik dönüşünü 4 dk’da
tamamlar.) Yörüngenin Elips Olmasının Sonuçları

3 Ocak
DÜNYA’NIN GÜNLÜK HAREKETİ VE www.englishexampoint.com 21 Mart (Günberi)
SONUÇLARI
Dünya, ekseni etrafında, batıdan doğuya doğru 147 milyon km
dönerek tam bir turunu 24 saatte tamamlar. Buna gün- 21 Haziran 21 Aralık
lük hareket denir.

Gün 152 milyon km Gün
Eksen: Kutupları birleştiren yerin iç merkezinden dönümü dönümü
geçtiği varsayılan Ekvator’u dik kesen doğrudur. 4 Temmuz
(Günöte)
23 Eylül
Günlük Hareketin Sonuçları
➠ Dünya’nın, Güneş’e olan uzaklığı yıl boyunca de-
90° ğişir.
66° 33' ➠ 3 Ocak tarihinde Dünya, Güneş’e en yakın konu-
muna ulaşır. Buna Günberi adı verilir.
23° 27'
➠ 4 Temmuz tarihinde Dünya, Güneş’e en uzak ko-
0° numuna ulaşır. Buna Günöte adı verilir.
23° 27' ➠ Dünya’nın yörüngedeki dönüş hızı yıl boyunca
değişir.
66° 33' ➠ 3 Ocak tarihinde yörüngedeki hız artar.
➠ 4 Temmuz tarihinde yörüngedeki hız azalır.
90°
➠ Eylül ekinoksu iki gün gecikir 23 Eylüle denk gelir.
➠ Gece-gündüz oluşur. (ardalanır) ➠ Yarım kürelerdeki mevsim süreleri birbirinden
➠ Gün içinde Güneş ışınlarının geliş açısı ve buna farklı olur. (Kuzey Yarım Küre’de yazlar, kışlardan
bağlı olarak gölge boyları değişir. daha uzundur.)

2 www . englishexampoint .com