Page 5 - Cografya web edition

ÜNİTE 1
DOĞAL SİSTEMLER

GÖLGE KURALLARI Meridyen Yayları
Yatay düzleme dik yerleştirilmiş bir cisim, 90°
➠ Güneş ışınlarını 90° ile alırsa gölge boyu “0” olur.
➠ Güneş ışınları 90° ile 45° arasında alırsa gölge
boyu, cisimden kısa olur.
➠ Güneş ışınlarını tam 45° ile alırsa gölge boyu, ci- 0º
sim boyuna eşit olur. 40º 20º 20º 40º
➠ Güneş ışınlarını 45º den az bir açıyla alırsa gölge 0º
boyu, cismin boyundan uzun olur.
90°
COĞRAFİ KOORDİNAT SİSTEMİ Kutupları birleştiren Ekvator’u dik kesen daire yay-
Coğrafi Konum: Bir noktanın Dünya üzerindeki larına meridyen denir.
yerinin belirlenmesidir. ➠ Başlangıç meridyeni Londra’da bulunan Greenwi-
Yer belirleme işlemi iki şekilde yapılır: ch Gözlemevi’dir.
1. Mutlak Konum ➠ Birer derece aralıklarla çizilmişlerdir.
2. Göreceli Konum ➠ 180 tane doğuda 180 tane batıda olmak üzere top-
lam 360 tanedir.
➠ Boyları eşittir.
1. MUTLAK KONUM
➠ İki meridyen arasındaki mesafe Ekvator’dan ku-
Bir noktanın yerinin belirlenmesinde paralel ve tuplara doğru daralır.
meridyenlerin kullanılması ya da enlem ve boylamdan
yararlanılmasıdır. ➠ Sadece Ekvator’da iki meridyen arası kuş uçumu
mesafe 111 km’dir.

Paralel Daireleri www.englishexampoint.com ➠ Her meridyeni 180° ye tamamlayan bir meridyen
vardır. Buna anti meridyen denir.
90° ➠ Greenwich’in anti meridyeni 180°’dir ve TDÇ (Ta-
60° rih Değiştirme Çizgisi) dir.
40°
20° Enlem
0° Bir noktanın Ekvatora olan uzaklığının açısal de-
20° ğerine enlem denir.
40°
60°
90° A 50º
Ekvator’a paralel çizilen çemberlerdir. En- 45º
50º lem
45º
➠ Başlangıç paraleli Ekvator’dur. Başlangıç Meridyeni Boylam A
➠ Birer derece aralıklarla çizilir. Ekvator
➠ 90 tane GYK’de 90 tane KYK’de toplam 180 ta-
nedir.
➠ Boyları, Ekvator’dan Kutuplara gidildikçe kısalır. Enlemin Etkileri
➠ İki paralel arasındaki kuş uçumu uzaklık 111
km’dir. ➠ Güneş ışınlarının geliş açısı Ekvator’dan kutupla-
ra doğru gidildikçe daralır.
➠ Sıcaklık, Ekvator’dan kutuplara gidildikçe azalır.
Ancak bu azalma düzenli değildir.
➠ Gölge boyları, Ekvator’dan kutuplara gidildikçe uzar.
➠ Güneş ışınlarının tutulma oranı kutuplara gidildik-
çe artar.

www . englishexampoint .com 5