Page 3 - Cografya web edition
P. 3

ÜNİTE 1
                                                        DOĞAL SİSTEMLER




             EKSEN EĞİKLİĞİ                              ➠   Yengeç ve Oğlak dönenceleri oluşur.
                        90°                                               90°
                                                                                   66° 33'

                                                                     Yengeç Dönencesi  23° 27'
                         23° 27'  Yörünge düzlemi (Ekliptik)                          0°

                               0° (Ekvator)                           Oğlak Dönencesi  23° 27'
                                                                                   66° 33'
                90°
                                                                          90°
             Dünya’nın yörüngesinden geçtiği varsayılan düz-  Eksen eğikliğinin açısı 23º 27' olduğu için Dünya,
          leme ekliptik adı verilir.                     Güneş karşısında bu açı kadar eğik durur. Bu nedenle
             Ekvator ile, ekliptik arasında 23° 27' lık açı farkı bu-  Güneş ışınları en fazla 23º 27' enlemlerine kadar dik
          lunur.                                         açıyla ulaşır. Güneş ışınları yılda bir kez dönencelere
             Dünya Güneş karşısında bu açı kadar eğik durur.  yılda iki kez ise dönenceler arasına dik gelir.
             Bu eğikliğin adına eksen eğikliği denir.
                                                         ➠   Kutup Daireleri oluşur.
                                                                          90°
             Eksen Eğikliğinin Sonuçları                               Kuzey Kutup
          ➠   Güneş ışınlarının bir noktaya geliş açısı yıl boyun-       Dairesi   66° 33'
             ca değişir. Buna bağlı olarak gölge boyları da yıl                       23° 27'
             boyunca değişir.                                                         0°
          ➠   Orta Kuşakta dört mevsim belirgin olarak yaşanır.                       23° 27'
          ➠   Aynı anda farklı yarım kürelerde farklı mevsimler        Güney Kutup
             yaşanır.                                  www.englishexampoint.com  Dairesi  66° 33'
          ➠   Aydınlanma çemberi yıl boyunca yer değiştirir.              90°
          ➠   Gece-gündüz süre farkları oluşur.              Yer ekseni ile yörünge düzlemi arasındaki açı 66º
          ➠   Ancak, aydınlanma çemberi, Ekvator’u yıl boyunca   33' dır. Bu açı Kutup Dairelerinin yerini belirlemektedir.
             iki eşit parçaya böldüğü için, Ekvator’da yıl boyun-
             ca gece gündüz süre farkı yaşanmaz. Ekvator’dan   Kutup Daireleri gece-gündüz sürelerinin 24 saati
             kutuplara doğru gece-gündüz süre farkı artar.  aştığı sınırı çizer. Kutup Dairesi ile Kutup noktası ara-
                                                         sında bir günden uzun gece ve gündüz yaşanır.
                           90°
                                  66° 33'                ➠   Matematik İklim Kuşakları oluşur.
                                                             Tropikal Kuşak: Dönenceler arasında kalan bö-
                                                         lümdür. Güneş ışınlarını dik açıyla alabilen, gece-gün-
                                      23° 27'            düz süre farklarının az olduğu kuşaktır.
                                       0°
                                      23° 27'                              90°
                                                                       Kutup Kuşağı  66° 33'
                                                                        Orta Kuşak
                                  66° 33'                                             23° 27'
                           90°
                                                                       Tropikal Kuşak  0°
                                                                                      23° 27’
                                                                        Orta Kuşak
                                                                       Kutup Kuşağı  66° 33'
                                                                           90°
                                                             Orta Kuşak: Dönenceler ile Kutup Daireleri ara-
                                                         sında kalan bölümdür. Dört mevsimi belirgin olarak ya-
                                                         şayan kuşaktır.


                                    www . englishexampoint .com                                       3
   1   2   3   4   5   6   7   8