Page 6 - Cografya web edition

COĞRAFYA

➠ Çizgisel hız, Ekvator’dan kutuplara gidildikçe azalır. Ulusal Saat
➠ Alacakaranlık süresi Ekvator’dan kutuplara gidil- Ülkeler kendi sınırları içerisinde saat anlamında
dikçe uzar. karışıklık çıkmasını engellemek için bir meridyenin
➠ Gece-gündüz süre farkı Ekvator’dan kutuplara gi- saatini ulusal saat olarak belirlemiştir. Bu meridyenler
dildikçe artar. 15’in katı olarak belirlenmiştir. Bu sisteme de ulusal
saat dilimleri adı verilmiştir. Doğu-batı yönünde geniş
➠ Kalıcı kar alt sınırı, tarım, orman ve yerleşme üst olan ABD, Kanada gibi ülkelerde aynı anda birden faz-
sınırı Ekvator’dan kutuplara gidildikçe deniz sevi- la ulusal saat kullanılmaktadır.
yesine yaklaşır.
➠ Denizlerin sıcaklığı ve tuzluluk oranları Ekva-
tor’dan kutuplara gidildikçe azalır. Ulusal Saat Dilimleri
➠ Yerçekimi kuvveti Ekvator’dan kutuplara gidildikçe Dünya’daki 360 meridyen 15°’lik aralıklarla 24
artar. tane saat dilimine ayrılmıştır. Bu yapılırken Greenwi-
ch’in 7,5° doğusu ve batısı alınarak başlangıç saat
dilimi kurulmuş, daha sonra 0-12 arasındaki dilimler
Boylam doğuya, 12-24 arasındaki dilimler Batı Yarım Küre’ye
Bir noktanın Greenwich’e olan uzaklığının açısal yerleştirilmiştir.
değerine boylam denir.
157,5°172,5°172,5° 157,5°
142,5° 142,5°
127,5° 127,5°
112,5° 165° 112,5°
97,5° 135° 150° 165°180° 150° 135° 97,5°
A 50º 105° 120° 120° 105°
En- 45º
50º lem Başlangıç Meridyeni Boylam A
45º
Batı Yarım Küre
Ekvator 8 19 20 21 22 Doğu Yarım Küre 4 5 6
3
2
23
1
0
Boylamın Etkileri www.englishexampoint.com 90° 75° 60° 45° 30° 15° 0° 15° 30° 45° 60° 75° 90°
82,5°
82,5°
➠ Aynı boylamda yer alan noktaların yerel saatleri 67,5° 52,5° 37,5° 22,5° 7,5° 7,5° 22,5° 37,5° 52,5° 67,5°
aynı olur.
➠ 1º lik boylam farkı 4 dakikalık yerel saat farkı yaratır.
➠ Aynı boylamdaki noktalarda, Ekinoks tarihlerinde 2. GÖRECELİ KONUM
(21 Mart - 23 Eylül) güneş aynı anda doğar ve batar. Bir noktanın yerinin belirlenmesinde çevresinde
bulunan ve çok iyi tanınan şekillerinin kullanılmasıdır.

Yerel Saat Denize göre konum, yükselti ve etkileri, dağların
uzanışı, jeopolitik önem, jeolojik yapı en fazla kullanı-
Bir meridyen, Güneş’in tam karşısına geçtiğinde, o lan özel konum ifadeleridir.
meridyende Güneş, gün içinde ufuk çizgisinde ulaşabi-
leceği en yüksek noktaya ulaşır, buna öğle vakti denir.
Yerel saat 12.00’dir.
Yerel saat hesaplamalarında iki kural kullanılır;
➠ İki meridyen arasında 4 dakikalık yerel saat farkı
bulunur.
➠ Doğudaki merkezlerin yerel saati daima daha ile-
ridir.

6 www . englishexampoint .com